ایجاد درآمد ثابت در بورس | جذابترین ویژگی آپشن

سرمایهگذاری در بورس معمولاً با نوسانات و ریسک همراه است، اما میتوان با اجرای استراتژیهای مناسب، درآمدی نسبتاً ثابت از بازارهای مالی کسب کرد. یکی از روشهای محبوب برای این کار، ایجاد صندوق درآمد در پرتفوی شخصی و استفاده از استراتژی کاورد کال (Covered Call) است. این استراتژی به شما کمک میکند از داراییهای موجود خود، درآمد منظمی از طریق فروش قراردادهای اختیار خرید (Call) به دست آورید.
صندوق درآمد چیست و چگونه در بورس ایجاد میشود؟
برای ایجاد چنین صندوقی، باید داراییهایی را انتخاب کنید که بهطور منظم درآمد ایجاد کنند:
-
سهام با سود تقسیمی بالا: سهامی که سود تقسیمی (Dividend) پرداخت میکنند، یکی از بهترین گزینهها برای کسب درآمد ثابت هستند.
-
اوراق قرضه و مشارکت: اوراق با درآمد ثابت که پرداختهای منظمی دارند، مکمل مناسبی برای سهام هستند.
-
صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت: این صندوقها معمولاً سود ماهانه یا دورهای به سرمایهگذاران پرداخت میکنند.
-
استراتژی کاورد کال: یکی از روشهای موثر برای افزایش بازدهی پرتفوی، اجرای کاورد کال بر روی سهام موجود است.
استراتژی کاورد کال چیست و چگونه درآمد ایجاد میکند؟
در استراتژی کاورد کال، شما سهامی را در اختیار دارید و در کنار آن، یک قرارداد اختیار خرید (Call Option) برای آن سهم میفروشید. این استراتژی به شما اجازه میدهد که از حق بیمه (Premium) دریافت شده از فروش آپشن، درآمد کسب کنید. مراحل اجرای استراتژی کاورد کال بصورت زیر هستند:
- خرید یا نگهداری سهام: ابتدا باید سهامی را که قصد فروش قرارداد اختیار خرید آن را دارید، در پرتفوی خود داشته باشید.
- انتخاب قیمت اعمال (Strike Price): این قیمت باید بالاتر از قیمت فعلی سهام باشد تا در صورت رشد سهم، همچنان سود کنید.
- فروش قرارداد اختیار خرید: شما یک Call Option با سررسید مشخص (مثلاً یک ماهه) میفروشید و در ازای آن، حق بیمه (Premium) دریافت میکنید.
- مدیریت و تکرار فرآیند: اگر آپشن در سررسید اجرا نشود، میتوانید این استراتژی را مجدداً تکرار کنید و به دریافت حق بیمه ادامه دهید.
برای اشنایی بیشتر درموردر این استراتژی در بازار اختیارمعامله، استراتژی کاوردکال (Covered Call) در آپشن را بخوانید.
مزایا و معایب استراتژی کاورد کال
مزایا:
✔ درآمد ثابت: حتی اگر قیمت سهام تغییر نکند، دریافت حق بیمه از فروش آپشن منبع درآمدی ایجاد میکند.
✔ کاهش ریسک پرتفوی: دریافت حق بیمه به عنوان یک حاشیه ایمنی عمل میکند.
✔ افزایش بازدهی در بازارهای رنج: اگر بازار روند خاصی نداشته باشد، این استراتژی سودآوری دارد.
معایب:
محدود شدن سود بالقوه: اگر قیمت سهام رشد زیادی کند، سود شما به قیمت اعمال (Strike Price) محدود میشود.
امکان فروش اجباری سهام: در صورتی که خریدار اختیار خرید، آپشن را اجرا کند، ممکن است مجبور شوید سهام خود را با قیمت از پیش تعیینشده بفروشید.
نیاز به مدیریت مداوم: برای کسب حداکثر بازدهی، باید مرتباً قراردادهای جدید بفروشید.
مثال عملی از اجرای کاورد کال در بورس
فرض کنید سهام یک شرکت را به قیمت ۱۰۰۰ ریال خریداری کردهاید. در این حالت، شما میتوانید یک قرارداد اختیار خرید با قیمت اعمال ۱۰۵۰ ریال و تاریخ سررسید یک ماهه بفروشید و ۳۰ ریال حق بیمه از آن دریافت کنید.
سناریوهای احتمالی در زمان سررسید:
-
اگر قیمت سهم زیر ۱۰۵۰ ریال باشد: آپشن اجرا نمیشود و شما سهام را نگه داشته و ۳۰ ریال حق بیمه را به عنوان درآمد حفظ میکنید.
-
اگر قیمت سهم به ۱۰۵۰ ریال یا بیشتر برسد: آپشن اجرا شده و شما مجبور به فروش سهم خود با قیمت ۱۰۵۰ ریال هستید، اما علاوه بر سود قیمت سهم، ۳۰ ریال حق بیمه هم دریافت کردهاید.
در زمان ریزش بورس چطور صندوق درآمد ثابت را حفظ کنیم؟
در شرایطی که بازار سهام دچار ریزش شدید میشود، سرمایهگذارانی که از استراتژی کاورد کال (Covered Call) استفاده میکنند، ممکن است با ضررهای سنگینی مواجه شوند. برای مدیریت ریسک در چنین شرایطی، دو استراتژی مهم وجود دارد:
1️⃣ تبدیل کاورد کال به کلار (Collar)
2️⃣ تبدیل کاورد کال به کانورژن (Conversion)
در صورت ریزش بازار، قیمت سهام به شدت کاهش مییابد، در حالی که سرمایهگذار همچنان مالک آن است. از آنجا که قرارداد آپشن فروش (Call) احتمالاً بیارزش خواهد شد، دیگر کمکی به جلوگیری از ضرر نمیکند.
در این شرایط بازار که سهم نیز قفل صف فروش خواهد شد، میتوان کاورد کال را به کلار (Collar) یا کانورژن (Conversion) تبدیل کرد تا از ضرر جلوگیری و سود خود را روی عدد ثابتی ببندید.
۱. استراتژی کلار (Collar) – پوشش ریسک با خرید آپشن فروش (Put)
کلار یک استراتژی پوشش ریسک است که در آن، سرمایهگذار علاوه بر فروش آپشن Call، یک آپشن Put نیز خریداری میکند.
چگونه کاورد کال را به کلار تبدیل کنیم؟
1️⃣ مالکیت سهام را حفظ کنید.
2️⃣ آپشن خرید (Call) را که قبلاً فروختهاید نگه دارید.
3️⃣ یک آپشن فروش (Put) با قیمت اعمال پایینتر خریداری کنید تا در برابر افت شدید قیمت سهام محافظت شوید.
مثال:
سهام شرکت X را با قیمت ۱۰۰۰ ریال خریداری کردهاید.
یک قرارداد Call با قیمت اعمال ۱۱۰۰ دلار فروختهاید و از آن ۵۰ ریال حق بیمه دریافت کردهاید.
اکنون بازار به شدت سقوط کرده و قیمت سهام به ۸۵۰ ریال رسیده است.
برای جلوگیری از ضرر، یک آپشن Put با قیمت اعمال ۹۰۰ ریال خریداری میکنید.
مزایا:
- اگر قیمت سهام به زیر ۹۰۰ ریال سقوط کند، میتوانید آن را با قیمت ۹۰۰ ریال بفروشید و از ضرر سنگین جلوگیری کنید.
- با داشتن Call و Put، ریسک سرمایهگذاری تا حد زیادی محدود میشود.
معایب:
- خرید آپشن Put هزینه دارد که میتواند بخشی از سود را کاهش دهد.
۲. استراتژی کانورژن (Conversion) – قفل کردن سود بدون ریسک
کانورژن یک استراتژی آربیتراژی است که در آن، سرمایهگذار یک ترکیب متعادل از آپشنها را ایجاد میکند تا هرگونه نوسان قیمت سهام را بیاثر کند.
چگونه کاورد کال را به کانورژن تبدیل کنیم؟
1️⃣ مالکیت سهام را حفظ کنید.
2️⃣ یک قرارداد Call با قیمت اعمال بالاتر بفروشید.
3️⃣ یک قرارداد Put با قیمت اعمال مشابه خریداری کنید.
در نتیجه شما یک موقعیت کامل شامل سهام، یک Call و یک Put دارید که باعث میشود فارغ از تغییرات قیمت، یک سود ثابت و تضمینی ایجاد شود.
مثال:
سهام شرکت X را با قیمت ۱۰۰۰ ریال خریدهاید.
یک قرارداد Call با قیمت اعمال ۱۰۵۰ ریال فروختهاید.
یک قرارداد Put با قیمت اعمال ۹۵۰ ریال خریدهاید.
با سقوط قیمت سهام، ارزش Put افزایش یافته و میتوان آن را با سود فروخت.
مزایا:
ریسک کاهش قیمت سهام به صفر میرسد.
امکان کسب سود بدون درگیر شدن در نوسانات بازار.
معایب:
اجرای این استراتژی نیاز به محاسبات دقیق دارد.
ممکن است هزینههای معاملاتی سود نهایی را کاهش دهند.
صندوقهای درآمد ثابت در بورس
صندوقهای درآمد ثابت یکی از محبوبترین ابزارهای سرمایهگذاری برای افرادی هستند که به دنبال ریسک کم و بازدهی قابل پیشبینی هستند. این صندوقها عمدتاً در اوراق بدهی، سپردههای بانکی، و اسناد خزانه دولتی سرمایهگذاری میکنند تا درآمدی ثابت و مطمئن برای سرمایهگذاران فراهم کنند. در مقابل، استراتژی کاورد کال (Covered Call) یک روش مبتنی بر بازار مشتقه است که درآمد را از طریق فروش قراردادهای آپشن روی سهام موجود در پرتفوی ایجاد میکند.
ویژگیهای اصلی صندوقهای درآمد ثابت:
- ریسک پایین: سرمایهگذاری در اوراق کمریسک مانند اوراق بدهی دولتی و شرکتی
- بازدهی ثابت: سودی مشخص که معمولاً بهصورت ماهانه یا فصلی پرداخت میشود
- نقدشوندگی مناسب: امکان خرید و فروش سریع واحدهای صندوق
- عدم نیاز به دانش تخصصی: مدیریت داراییها توسط تیم متخصص صندوق انجام میشود
انواع صندوقهای درآمد ثابت
صندوقهای درآمد ثابت با تقسیم سود
🔹 این نوع صندوقها در پایان دورههای مشخص (معمولاً ماهانه یا فصلی) سود مشخصی را به حساب سرمایهگذاران واریز میکنند.
🔹 مناسب برای افرادی که به دنبال درآمد مستمر و بدون ریسک هستند.
🔹 معمولاً بازدهی سالانه این صندوقها در محدوده ۲۰٪ تا ۲۵٪ قرار دارد.
مثال: اگر ۱۰۰ میلیون تومان در یک صندوق درآمد ثابت با سود ماهانه ۲٪ سرمایهگذاری کنید، ماهانه ۲ میلیون تومان درآمد خواهید داشت.
صندوقهای درآمد ثابت بدون تقسیم سود
🔹 سود این نوع صندوقها مجدداً سرمایهگذاری شده و ارزش واحدهای سرمایهگذاری افزایش مییابد.
🔹 مناسب برای کسانی که دید بلندمدت دارند و نمیخواهند سود دورهای دریافت کنند.
🔹 بازدهی کلی آنها در بلندمدت کمی بیشتر از صندوقهای با تقسیم سود است.
مثال: اگر ۱۰۰ میلیون تومان سرمایهگذاری کنید، بعد از یک سال ارزش سرمایه شما بدون برداشت سود، به حدود ۱۲۵ میلیون تومان میرسد.
صندوقهای درآمد ثابت قابل معامله (ETF)
🔹 این صندوقها مانند سهام در بورس خرید و فروش میشوند.
🔹 مزیت اصلی آنها نقدشوندگی بالا و امکان خرید و فروش سریع در بازار است.
🔹 بازدهی و ترکیب داراییها مشابه صندوقهای درآمد ثابت عادی است.
مثال: شما میتوانید در یک صندوق درآمد ثابت قابل معامله (ETF) سرمایهگذاری کنید و در صورت نیاز، سریعاً واحدهای خود را در بورس بفروشید.
مقایسه صندوقهای درآمد ثابت با درآمد حاصل از استراتژی
ویژگی | استراتژی کاورد کال | صندوقهای درآمد ثابت |
---|---|---|
ریسک | کم (وابسته به نوسانات بازار) | کم (تقریباً بدون ریسک) |
بازدهی | متغیر، ۶۰٪ سالانه و بیشتر | معمولاً بین ۲۰٪ تا ۲۵٪ سالانه |
نوع درآمد | حق بیمه (Premium) از فروش آپشنها | سود ثابت ماهانه یا فصلی |
نیاز به دانش فنی | نیاز به دانش تحلیل بازار و اختیار معامله | ندارد (مدیریت توسط متخصصان) |
نقدشوندگی | متوسط (به اجرای صحیح استراتژی بستگی دارد) | بالا (بهخصوص در صندوقهای ETF) |
قابلیت رشد سرمایه | زیاد (در صورت رشد سهام و فروش آپشنهای مناسب) | کم (افزایش سرمایه کمتر از بازار سهام) |
جمعبندی و بهترین استراتژیها
✔ ترکیب سهام با سود تقسیمی بالا + اوراق با درآمد ثابت + استراتژی کاورد کال، روشی مناسب برای ایجاد درآمد ثابت در بورس است.
✔ این استراتژی به ویژه برای سرمایهگذارانی که دید بلندمدت دارند و به دنبال درآمد پایدار هستند، مناسب است.
✔ با استفاده از آپشنهای ماهانه یا هفتگی، میتوان درآمد منظمی ایجاد کرد و پرتفوی را بهینهسازی نمود.
در نهایت، برای اجرای موفق این روش، مدیریت ریسک و انتخاب سهام مناسب اهمیت زیادی دارد.
چطور میتوانیم یک صندوق درآمد ثابت را با پول غیرواقعی امتحان کنیم؟
برای تمرین اجرای استراتژی و ساخت صندوق درآمد ثابت توسط آن، شما نیاز به دانش فنی در این حوزه خواهید داشت. آکادمی فنی و حرفه ای زنجیره با برگزاری دوره کاربردی آپشن از ۰ تا ۱۰۰ به شما آموزش میدهد و با پشتیبانی پس از دوره ها شما را برای ورود و استفاده از تمامی ابزار های موردنیاز در بازار اختیار معامله آماده خواهد کرد. شما با استفاده از این ابزار ها، میتوانید قبل از سرمایه گذاری با پول واقعی، صندوق درآمد را ایچاد کرده و در طی زمان آن را مدیریت و رصد نمایید.